سایت رسمی جماعت دعوت و اصلاح

حرکت به سوی خدا یعنی چه؟ ارکانش کدام است؟ سرآغازش کجاست؟ 

حرکت به سوی خدا یعنی انتقال از نفس ناپاک به سوی نفس پاک؛ از عقل غیرشرعی به عقل شرعی؛ از قلب کافر و منافق و فاسق یا بیمار و سنگین به قلب مطمئن و سالم؛ از روحی که از درگاه خداوند متواری است و به بندگی‌اش تن نمی‌دهد به روح خدا‌شناس و خداجویی که در برابر او کرنش می‌کند.

زکات و انفاق در راه خدا از وسایل مهم تزکیه‌ی نفس هستند. نفس انسان به بخل و خساست گرایش دارد، این آفتی است که باید نفس را از آن تطهیر نمود. 
(وَأُحْضِرَتِ الْأَنفُسُ الشُّحَّ) [نساء: ۱۲۸]
بخشش و انفاق مال در راه خدا بهترین وسیله‌ای است که می‌توان با آن بخل را معالجه نمود.
(وَسَیُجَنَّبُهَا الْأَتْقَى*الَّذِی یُؤْتِی مَالَهُ یَتَزَکَّىٰ) [اللیل: ۱۷و۱۸]
اکنون به نکاتی درباره‌ی زکات و انفاق می‌پردازیم:

تلاوت قرآن از جنبه‌های مختلف نفس انسان را پیراسته و مهذب می‌کند؛ و هر آنچه را که برای انسان مطلوب است معرفی می‌کند و تمامی معانی لازم برای تزکیه‌ی نفس را در آدمی ایجاد می‌کند. دل را جلا داده و نورانی می‌سازد؛ و کار نماز و روزه و حج و زکات را در تحقق بندگی خدا تکمیل می‌کند. 
در تلاوت قرآن لازم است که احکام تجوید را رعایت کنیم و روزانه بهره‌ی معینی از آن را تلاوت نماییم، هنگامی که این تلاوت با رعایت آداب باطنی قرآن؛ چون اندیشه در آیات و تدبر و خشوع نیز همراه گردد آن‌زمان است که قرآن تأثیر خود را بجا می‌گذارد.

(یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ) [بقره: ۱۸۳] خداوند از انسان‌ها تقوا را خواستار شده است و مترادف تزکیه نفس است: (وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا*فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا*قَدْ أَفْلَحَ مَن زَکَّاهَا * وَقَدْ خَابَ مَن دَسَّاهَا) [شمس: ۷-۱۰]

نماز از عمده‌ترین اسباب تزکیه‌ی نفس است. با خود معانی ژرفی در عبودیت، توحید و شکر دارد. اقامه‌ی نماز به‌طور کامل و درست، کبر، غرور و خودپسندی را از بین می‌برد، انسان را از ارتکاب اعمال شنیع و ناپسند باز می‌دارد:

(إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَا وَالْمُنكَرِ)[عنکبوت:29]

نماز در صورتی می‌تواند این‌گونه باشد که با رعایت ارکان، سنن و آداب ظاهر و باطنش اقامه شود. از آداب ظاهر آن ادای کامل آن با اعضا به شکلی است که رسول الله-صلی الله علیه وسلم- آموزش داده است و از آداب باطنی آن، خشوع در حین انجام است. خشوع از اولین نشانه‌های رستگاران است: